Ζητήματα ως προς το πεδίο εφαρμογής του ν. 2190/1994
i) Σημαντικά προβλήματα νομιμότητας δημιουργεί η τακτική πολλών Δήμων να προσλαμβάνουν προσωπικό στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης χωρίς τήρηση των διαδικασιών του ν. 2190/1994 θεωρώντας ότι το προσωπικό αυτό είναι εκπαιδευτικό και συνεπώς εξαιρείται σύμφωνα με την περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 2190/1994, όπως ισχύει. Ενόψει αυτού κρίνεται σκόπιμο να αναφερθούν τα ακόλουθα:
Η εν λόγω ερμηνεία είναι εμφανώς εσφαλμένη.
Από τη διατύπωση τόσο της αρχικής διάταξης όσο και των τροποποιήσεων αυτής, καθώς και από την αιτιολογική έκθεση του αρχικού νόμου προκύπτει με σαφήνεια ότι ο σκοπός του νομοθέτη ήταν να εξαιρέσει από τις διαδικασίες του άρθρου 14 παρ. 1 του ν. 2190/1994 το αμιγώς εκπαιδευτικό και διδακτικό προσωπικό δομών που παρέχουν εκπαίδευση και διδασκαλία, βάσει συγκεκριμένου ημερησίου διδακτικού προγράμματος, που υπάγονται σε εκπαιδευτικές δομές (κυρίως αυτές του Υπουργείου Παιδείας αλλά και γενικότερα του εκπαιδευτικού συστήματος), καταλήγουν δε στην αποφοίτηση από αυτές μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων τους και στη χορήγηση τίτλων σπουδών/διπλωμάτων/πιστοποιητικών.
Τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης (ΚΔΑΠ) είναι Μονάδες στις οποίες απασχολούνται παιδιά ηλικίας 6-12 χρόνων για ορισμένο χρονικό διάστημα της ημέρας. Σκοπός τους είναι η απασχόληση των παιδιών εκτός του ωραρίου, η αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου τους με την ατομική-οργανωμένη δραστηριότητα ή μέσα από οργανωμένες ομάδες εργαστηρίων καθώς και η εξυπηρέτηση των γονέων.
Από την περιγραφή του χαρακτήρα των ΚΔΑΠ στο άρθρο 1 της υπ’ αριθμ. 14951/9.11.2001 (ΦΕΚ 1397/τ.Β΄/ 22.10.2001) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας προκύπτει ότι αυτά ως δομές δεν αποτελούν τμήμα του εκπαιδευτικού συστήματος και δεν παρέχουν εκπαίδευση, αλλά στοχεύουν στην απασχόληση των παιδιών νηπιακής και προεφηβικής ηλικίας, κυρίως με δραστηριότητες που αναπτύσσουν την δημιουργικότητά τους.
Προς επίρρωση της έλλειψης του χαρακτήρα τους ως δομής που δεν εντάσσεται στο εκπαιδευτικό σύστημα αναφέρεται και η τελευταία τροποποίηση και συμπλήρωση της ως άνω υπουργικής απόφασης, η οποία ορίζει ότι στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 3 προστίθεται εδάφιο β΄ ως εξής: «Τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) αρμοδιότητας των Δήμων και των Νομικών Προσώπων αυτών, που στεγάζονται στις κτιριακές εγκαταστάσεις των Δημοσίων Σχολείων, λειτουργούν σε χρόνους πέραν του διδακτικού ωραρίου ή του διευρυμένου διδακτικού ωραρίου, όπου υπάρχει, ύστερα από τη σύμφωνη γνώμη του κατά νόμο αρμόδιου φορέα. Τα ΚΔΑΠ της παρούσας παραγράφου μπορεί να λειτουργούν και κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της λήξης του διδακτικού έτους και της έναρξης του επομένου με εξαίρεση των ημερών Σαββάτου, Κυριακής και γενικά των σχολικών αργιών».
Από τη διατύπωση αυτή συνάγεται ότι η λειτουργία τους δεν συνιστά μέρος της διδακτικής δραστηριότητας ούτε τμήμα της εκπαιδευτικής λειτουργίας. Ενόψει όλων των ανωτέρω το προσωπικό που απασχολείται στα ΚΔΑΠ δεν μπορεί να θεωρηθεί ως προσωπικό που παρέχει εκπαίδευση ή διδασκαλία και ως εκ τούτου δεν υπάγεται στην εξαίρεση που θεσμοθετείται με την περ. γ της παρ.2 του άρθρου 14 του ν. 2190/1994, ως ισχύει.
Προς αποφυγή δε της καταστρατήγησης της ως άνω διάταξης από τους Δήμους που λειτουργούν ΚΔΑΠ προτείνεται η θέσπιση ειδικότερης διάταξης με ρητή αναφορά ως προς την υπαγωγή των ΚΔΑΠ στις διατάξεις του ν. 2190/1994.
Εναλλακτικά, θα μπορούσε να θεσπισθεί διάταξη με αναφορά σε συγκεκριμένη διαδικασία πρόσληψης προσωπικού στα ΚΔΑΠ, στην οποία θα καθορίζονται και συγκεκριμένα κριτήρια, προκειμένου να αποφευχθεί η θέσπιση με την ανακοίνωση κριτηρίων που καταστρατηγούν τις αρχές της αξιοκρατίας και της αντικειμενικότητας (π.χ. υπέρμετρη μοριοδότηση της εμπειρίας στο ΚΔΑΠ που εκδίδει την ανακοίνωση). Σε κάθε περίπτωση, αν θεωρείται αναγκαία για τη λειτουργία τους η πρόσληψη εκπαιδευτικού προσωπικού και ειδικότερα καθηγητών συγκεκριμένων ειδικοτήτων, τότε αυτοί θα έπρεπε να προσλαμβάνονται με βάση το προσοντολόγιο του Υπουργείου Παιδείας για τους εκπαιδευτικούς των αντίστοιχων ειδικοτήτων. Ειδικότερα θα πρέπει να είναι κατηγορίας ΠΕ (ή και ΤΕ μόνο όπου αυτό προβλέπεται από τις διατάξεις του Υπ. Παιδείας), σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2-3 του ν. 3848/2010.
Η σημασία του προβλήματος καταστρατήγησης του ν. 2190/1994 υπογραμμίζεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι πρόκειται για συμβάσεις ορισμένου χρόνου.
Τα παραπάνω αναφέρονται στην ετήσια έκθεση του ΑΣΕΠ.