Με τροπολογία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο «Κύρωση α) της από 25.09.2019 Π.Ν.Π. "Επείγουσα ρύθμιση για την απαλλαγή από την υποχρέωση απόδοσης του φόρου διαμονής" (Α΄ 142), β) της από 30.09.2019 Π.Ν.Π. "Κατεπείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών, Οικονομικών και Υγείας" (Α΄ 145), γ) της από 04.10.2019 Π.Ν.Π. "Κατεπείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας" (Α΄ 150) και άλλες διατάξεις.» προβλέπονται τα εξής:
- Παρατείνεται, έως τις 31 Μαρτίου 2020 από 18.10.2017 που ισχύει, η προθεσμία για τις Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 και του άρθρου 6 του ν. 4015/2011, που είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων, για την μετατροπή τους σε Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ) του ν. 4384/2016 με συγχώνευση των Αγροτικών Συνεταιρισμών μετόχων τους.
- Όσες ΑΕΣ δεν εναρμονιστούν με τα προαναφερόμενα μέχρι την ανωτέρω καταληκτική ημερομηνία, διαγράφονται με υ.α. από το Μητρώο (με το ισχύον πλαίσιο, λύονταν αυτοδίκαια στις 18.10.2017).
- Ανακαλούνται αναδρομικά από την έναρξη ισχύος τους, όσες κ.υ.α. έχουν διαπιστώσει τη λύση ΑΕΣ σε εφαρμογή της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Επί του άρθρου
Τροποποίηση του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156)
Με το άρθρο 33 του ν. 4384/2016 (Α' 78) ορίσθηκε ότι οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) συνιστώνται από Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ) και σε αυτές μπορούν να συμμετέχουν και άλλες ΑΕΣ και προβλέφθηκαν περιορισμοί ως προς το ποσοστό του συνόλου των μετοχών της ΑΕΣ που κάθε μέτοχος επιτρέπεται να κατέχει. Επιπλέον, στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 4384/2016, στην οποία ορίζεται η έννοια του ΑΣ, προβλέπεται ότι «Οι Δασικοί Συνεταιρισμοί και οι ενώσεις αυτών, δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος νόμου» και επομένως δεν θεωρούνται ΑΣ. Το άρθρο 33 του ν. 4384/2016 και οι υπόλοιπες διατάξεις αυτού δεν προβλέπουν καμία προθεσμία συμμόρφωσης των ΑΕΣ προς τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 33, ούτε κάποια κύρωση σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Ενάμιση έτος μετά τη θέσπιση της διάταξης του άρθρου 33 του ν. 4384/2016, τέθηκε σε ισχύ η περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156} η οποία έχει ως εξής: «3.α) Οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 (Α78) και του άρθρου 6 του ν. 4015/2011 (Αν 210) που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016, μπορούν να μετατρέπονται σε αγροτικούς συνεταιρισμούς (ΑΣ) του ν. 4384/2016 με συγχώνευση των Αγροτικών Συνεταιρισμών μετόχων τους. Όσες ΑΕΣ δεν έχουν εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης λύονται αυτοδικαίως. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του άρθρου 18 του ν. 4384/2016, διαπιστώνεται η λύση. Με την ίδια απόφαση ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα σχετικά με το διορισμό εκκαθαριστών και τη διαδικασία της εκκαθάρισης των ΑΕΣ, των οποίων διαπιστώνεται η λύση. Η διάταξη αφορά στις ΑΕΣ που έχουν προέλθει από τη μετατροπή τους από ΕΑΣ.».
Με την ως άνω διάταξη της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 ν. 4492/2017 επιβάλλεται αυτοδίκαια, από τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η βαρύτατη και μεγίστη όλων κύρωση της λύσεώς τους σε όσες ΑΕΣ δεν είχαν εφαρμόσει έως τότε τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016, χωρίς όμως προηγουμένως να τους έχει τεθεί από διάταξη νόμου προθεσμία προσαρμογής και χωρίς να έχει προβλεφθεί οιαδήποτε κύρωση σε περίπτωση μη προσαρμογής. Κατ' αυτόν τον τρόπο όμως, η αιφνιδίως επιβληθείσα, με την ανωτέρω διάταξη λύση όσων ΑΕΣ δεν είχαν έως τότε εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 και μάλιστα όχι όλων, αλλά μόνο όσων ΑΕΣ είχαν προέλθει από τη μετατροπή τους από ΕΑΣ, αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση αντισυνταγματικής και στοχευμένης νομοθέτησης, παραβιάζουσας κατάφωρα τις αρχές της ισότητας των διοικουμένων έναντι του νόμου (άρθρο 4 Συντάγματος), του κράτους δικαίου, της αναλογικότητας, του δικαιώματος προηγούμενης ακροάσεως του διοικουμένου πριν την επιβολή σε βάρος του δυσμενούς κυρώσεως (άρθρο 20 παρ. 2 Συντάγματος), κατ' αναλογία το άρθρο 7 παρ. 1 του Συντάγματος περί μη επιβολής ποινής χωρίς προηγούμενο νόμο που να την προβλέπει, καθώς και το προστατευόμενο δικαίωμα των ΑΕΣ στην περιουσία τους (άρθρο 17 Συντάγματος).
Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρείται επιβεβλημένη η τροποποίηση της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 ν. 4492/2017 και μάλιστα όχι από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στον οποίο θα ενταχθεί η προτεινόμενη τροπολογία, αλλά αναδρομικά από τότε που ίσχυσε, τόσο λόγω της βαρύτητας της κύρωσης, αλλά και προκειμένου να παρασχεθεί προθεσμία σε όλες τις ΑΕΣ, ώστε να προσαρμοσθούν στις απαιτήσεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016. Προς τούτο, με την παρ. 1 του προτεινόμενου άρθρου αντικαθίσταται αναδρομικά από τότε που ίσχυσε (18.10.2017) η διάταξη της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017, τίθεται προθεσμία σε όλες ανεξαιρέτως τις ΑΕΣ μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020, ώστε να προσαρμοσθούν στα οριζόμενα από το άρθρο 33 του ν. 4384/2016, σε περίπτωση δε μη συμμορφώσεώς τους ορίζεται ως κύρωση η διαγραφή τους από το Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016 με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του άρθρου 18 του ν. 4384/2016. Τέλος, επειδή έχει εκδοθεί τουλάχιστον μία απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την οποία διαπιστώνεται η αυτοδίκαιη λύση ΑΕΣ στα πλαίσια της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017, με την παρ. 2 του προτεινόμενου άρθρου προβλέπεται ρητά η αναδρομική ανάκληση των αποφάσεων αυτών, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη διατύπωση.
Άρθρο
Τροποποίηση της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156)
1. Η περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156) αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε, ήτοι από 18.10.2017, ως εξής:
«3.α) Οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 (Α' 78) και του άρθρου 6 του ν. 4015/2011 (Α' 210) που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016, μπορούν να μετατρέπονται σε αγροτικούς συνεταιρισμούς (ΑΣ) του ν. 4384/2016 με συγχώνευση των Αγροτικών Συνεταιρισμών μετόχων τους. Όσες ΑΕΣ δεν έχουν εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020, διαγράφονται από το Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016 με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του άρθρου 18 του ν. 4384/2016.».
2. Κοινές υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες έχει διαπιστωθεί η λύση ΑΕΣ και οι οποίες έχουν εκδοθεί σε εφαρμογή της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017, όπως η περίπτωση αυτή ίσχυσε πριν την αντικατάστασή της με τη διάταξη της παρ. 1 του παρόντος άρθρου, ανακαλούνται αναδρομικά από την ημερομηνία έναρξης ισχύος τους.
- Όσες ΑΕΣ δεν εναρμονιστούν με τα προαναφερόμενα μέχρι την ανωτέρω καταληκτική ημερομηνία, διαγράφονται με υ.α. από το Μητρώο (με το ισχύον πλαίσιο, λύονταν αυτοδίκαια στις 18.10.2017).
- Ανακαλούνται αναδρομικά από την έναρξη ισχύος τους, όσες κ.υ.α. έχουν διαπιστώσει τη λύση ΑΕΣ σε εφαρμογή της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Επί του άρθρου
Τροποποίηση του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156)
Με το άρθρο 33 του ν. 4384/2016 (Α' 78) ορίσθηκε ότι οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) συνιστώνται από Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ) και σε αυτές μπορούν να συμμετέχουν και άλλες ΑΕΣ και προβλέφθηκαν περιορισμοί ως προς το ποσοστό του συνόλου των μετοχών της ΑΕΣ που κάθε μέτοχος επιτρέπεται να κατέχει. Επιπλέον, στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 4384/2016, στην οποία ορίζεται η έννοια του ΑΣ, προβλέπεται ότι «Οι Δασικοί Συνεταιρισμοί και οι ενώσεις αυτών, δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος νόμου» και επομένως δεν θεωρούνται ΑΣ. Το άρθρο 33 του ν. 4384/2016 και οι υπόλοιπες διατάξεις αυτού δεν προβλέπουν καμία προθεσμία συμμόρφωσης των ΑΕΣ προς τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 33, ούτε κάποια κύρωση σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Ενάμιση έτος μετά τη θέσπιση της διάταξης του άρθρου 33 του ν. 4384/2016, τέθηκε σε ισχύ η περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156} η οποία έχει ως εξής: «3.α) Οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 (Α78) και του άρθρου 6 του ν. 4015/2011 (Αν 210) που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016, μπορούν να μετατρέπονται σε αγροτικούς συνεταιρισμούς (ΑΣ) του ν. 4384/2016 με συγχώνευση των Αγροτικών Συνεταιρισμών μετόχων τους. Όσες ΑΕΣ δεν έχουν εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης λύονται αυτοδικαίως. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του άρθρου 18 του ν. 4384/2016, διαπιστώνεται η λύση. Με την ίδια απόφαση ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα σχετικά με το διορισμό εκκαθαριστών και τη διαδικασία της εκκαθάρισης των ΑΕΣ, των οποίων διαπιστώνεται η λύση. Η διάταξη αφορά στις ΑΕΣ που έχουν προέλθει από τη μετατροπή τους από ΕΑΣ.».
Με την ως άνω διάταξη της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 ν. 4492/2017 επιβάλλεται αυτοδίκαια, από τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η βαρύτατη και μεγίστη όλων κύρωση της λύσεώς τους σε όσες ΑΕΣ δεν είχαν εφαρμόσει έως τότε τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016, χωρίς όμως προηγουμένως να τους έχει τεθεί από διάταξη νόμου προθεσμία προσαρμογής και χωρίς να έχει προβλεφθεί οιαδήποτε κύρωση σε περίπτωση μη προσαρμογής. Κατ' αυτόν τον τρόπο όμως, η αιφνιδίως επιβληθείσα, με την ανωτέρω διάταξη λύση όσων ΑΕΣ δεν είχαν έως τότε εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 και μάλιστα όχι όλων, αλλά μόνο όσων ΑΕΣ είχαν προέλθει από τη μετατροπή τους από ΕΑΣ, αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση αντισυνταγματικής και στοχευμένης νομοθέτησης, παραβιάζουσας κατάφωρα τις αρχές της ισότητας των διοικουμένων έναντι του νόμου (άρθρο 4 Συντάγματος), του κράτους δικαίου, της αναλογικότητας, του δικαιώματος προηγούμενης ακροάσεως του διοικουμένου πριν την επιβολή σε βάρος του δυσμενούς κυρώσεως (άρθρο 20 παρ. 2 Συντάγματος), κατ' αναλογία το άρθρο 7 παρ. 1 του Συντάγματος περί μη επιβολής ποινής χωρίς προηγούμενο νόμο που να την προβλέπει, καθώς και το προστατευόμενο δικαίωμα των ΑΕΣ στην περιουσία τους (άρθρο 17 Συντάγματος).
Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρείται επιβεβλημένη η τροποποίηση της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 ν. 4492/2017 και μάλιστα όχι από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στον οποίο θα ενταχθεί η προτεινόμενη τροπολογία, αλλά αναδρομικά από τότε που ίσχυσε, τόσο λόγω της βαρύτητας της κύρωσης, αλλά και προκειμένου να παρασχεθεί προθεσμία σε όλες τις ΑΕΣ, ώστε να προσαρμοσθούν στις απαιτήσεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016. Προς τούτο, με την παρ. 1 του προτεινόμενου άρθρου αντικαθίσταται αναδρομικά από τότε που ίσχυσε (18.10.2017) η διάταξη της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017, τίθεται προθεσμία σε όλες ανεξαιρέτως τις ΑΕΣ μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020, ώστε να προσαρμοσθούν στα οριζόμενα από το άρθρο 33 του ν. 4384/2016, σε περίπτωση δε μη συμμορφώσεώς τους ορίζεται ως κύρωση η διαγραφή τους από το Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016 με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του άρθρου 18 του ν. 4384/2016. Τέλος, επειδή έχει εκδοθεί τουλάχιστον μία απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την οποία διαπιστώνεται η αυτοδίκαιη λύση ΑΕΣ στα πλαίσια της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017, με την παρ. 2 του προτεινόμενου άρθρου προβλέπεται ρητά η αναδρομική ανάκληση των αποφάσεων αυτών, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη διατύπωση.
Άρθρο
Τροποποίηση της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156)
1. Η περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017 (Α' 156) αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε, ήτοι από 18.10.2017, ως εξής:
«3.α) Οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 (Α' 78) και του άρθρου 6 του ν. 4015/2011 (Α' 210) που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016, μπορούν να μετατρέπονται σε αγροτικούς συνεταιρισμούς (ΑΣ) του ν. 4384/2016 με συγχώνευση των Αγροτικών Συνεταιρισμών μετόχων τους. Όσες ΑΕΣ δεν έχουν εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020, διαγράφονται από το Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016 με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του άρθρου 18 του ν. 4384/2016.».
2. Κοινές υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες έχει διαπιστωθεί η λύση ΑΕΣ και οι οποίες έχουν εκδοθεί σε εφαρμογή της περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 4492/2017, όπως η περίπτωση αυτή ίσχυσε πριν την αντικατάστασή της με τη διάταξη της παρ. 1 του παρόντος άρθρου, ανακαλούνται αναδρομικά από την ημερομηνία έναρξης ισχύος τους.